春季装修记得避开这些坑
?? ?? | ????? ?? |
---|---|
?? ?? | ??? ??, ?? ??, ???? ?? |
?? ?? | 8 (2016?) |
?? ?? | ?????? ?????? ???? |
?? ?? | |
ISO 639-3 | dbl ????
|
????? | dyir1250[1] |
![]() |
????(Dyirbal)? ??????? ????? ???? ???? ??? ??? ????. ??????? ?????? ???.
??
[??]????? ??(Mamu) ??, ???(Dyirbal) ??, ????(Giramay) ??? ????. ? ??? ??? ??? ?? ???? ??? 70% ?? ????? ‘????’?? ??? ??? ???? ? ? ??.[2] ???? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ???? ??.
???
[??]????? ???·?? ?? ??? 4??, ???? ??????? ??? ??? 6??? ??. ?????? ??????? ??? ?? ???? ??·???·??? ??? ?? ????. ???? ??????? ??? ????? ???? ???? ??? ??. ???? ?? ?????? ???? ??? ? b, d, g? ?? ??? ??? ????.
????? ?? ??? ???? ??????? ??? ?? 3?? ?? /i/, /a/, /u/?? ?? ??. ??? ??? ? ??? ??.
??? | ??? | ??? | |||
---|---|---|---|---|---|
??? | ???? | ???? | ??? | ??? | |
??? | p | k | c | t | |
?? | m | ? | ? | n | |
??? | r | ||||
??? | w | j | l | ? |
??
[??]?????? ??? ?? ??? ??.
- ???
- ??
- ???
- ???
- ???
- ??
- ???(??: adverbal)
- ?????
- ????
- ???
???? ??? ??? ????. ???? ??? ???? ???? ??? ???? ??? ??? ????.
???
[??]???? ??? ????? ????? ?? ??? ???? ??? ? ??. ??? ? ??? ?? ?? ????. ??? ???? ??? ???? ?? ??? ???? ??? ????. ??? ??? ??? ????? ???? ? ??? ??????? ?? ?????,[3] ???? ????? ??? ???? ?? ??? ????? ?? ??? ? ??? ??? ??.
?
[??]??? ???? ?? ?? ??? ????. ?????? 9?? ?? ??. ?? ???? ???? ? ? 5?? ??? ??? ?? ??? ????.
- ???: ?? ??
- ??:
- -?gu: ??? 2???? ???? ??? ??
- -gu: ??? 3?? ???? ???? ??? ??
- ?? ?? ??? ??? + -u: ??? ?? ?? -j? ??? ??
- ??? ?? ?? ? -?u: ??? -l, -r, -?? ??? ??
- ???: ??? ??. (??? ???? ?????? ???.)
- ????: ??? ???? ??? ?? -u, ??? ??? -?u
- ??: ??? ??? ?? u ??? a? ??
- ????: -mi
- ??: -gu
- ??: -gu (??? ???? ??? ??? ??? ???, ????? ????? ???? ?? ??. ??? ??? ??????? ???.)
- ??: -?unu
????? ??? ???? ?? ????? ???? ???? ? ??? -?a? ?? ? ??. ?? ???? ?? ??? ??? -?a-? ?? ? ???, -?a- ?? ??? ?? ???? ?? -ngu, -?ga? ??. ?? ??? burbula? ?? ??:
- ???(???? ??): burbula
- ???(???? ???): burbula ?? burbula?a
- ??: burbulagu ?? burbula?angu
- ??: burbulaga ?? burbula?a?ga
????
[??]?????? 4?? ????? ??. ????? ?? ?????? ????.
- I ?? - ???? ????, ??
- II ?? - ??, ?, ?, ??, ??? ??[4]
- III ?? - ?? ??? ??
- IV ?? - ?? (? ? ??? ???? ?? ???)
????? ???? ??? ‘????’? ?? ????. ????? ??? ??? ?? ???? ??? ???? ??? ??? ??? ?? ????. ??? ?? ? ??? ??.
- bala-: ??? ???? ?? ??? ?? ??. (???? ?? ????, ???? ??? ???? ?? ?? ??? ???? ?? ????)
- yala-: ??? ???? ?? ??? ??? ??.
- ?ala-: ??? ???? ?? ??? ??.
??? | ??/??? | ?? | ???? | |
---|---|---|---|---|
I ?? | bayi | ba?gul | bagul | ba?ul |
II ?? | balan | ba?gun | bagun | ba?un |
III ?? | balam | ba?gum | bagum | ― |
IV ?? | bala | ba?gu | bagu | ba?u |
??? | ??/??? | ?? | ???? | |
---|---|---|---|---|
I ?? | giyi | ya?gul | yagul | ya?ul |
II ?? | gi?an | ya?gun | yagun | ya?un |
III ?? | gi?am | ya?gum | yagum | ― |
IV ?? | gi?a | ya?gu | yagu | ya?u |
?ala-? ??? bala-?? b? ??? ?? ?? ??. ??? I ?? ??? ya?a ‘??’? ??? ????.[5]
- bayi ya?a miyanda?u. (?) ??? ???.
- giyi ya?a miyanda?u. ? ??? ???.
- ?ayi ya?a miyanda?u. (???? ??? ??) ??? ???.
??, ??, ?? ??? ????? ?? ???? ???.
???
[??]???? ??? ??-??? ??? ? ??, ???? ??-?? ????. ???? ??? ?? ?????? ??? ??? ??? ????.
1?? | 2?? | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
?? | ?? | ?? | ?? | ?? | ?? | |
??? ?? | ?a?a | ?ali?i | ?ana?i | ?inda | ?ubala?i | ?ura?i |
??? ?? | ||||||
??? ??? | ?ayguna | ?ali?ina | ?ana?ina | ?inuna | ?ubala?ina | ?ura?ina |
?? | ?aygungu | ?ali?ingu | ?ana?ingu | ?inungu | ?ubala?ingu | ?ura?ingu |
???? | ?aygu | ?ali?inu | ?ana?inu | ?inu | ?ubala?inu | ?ura?inu |
1?? | 2?? | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
?? | ?? | ?? | ?? | ?? | ?? | |
??? ?? | ?ayba | ?ali | ?ana | ?inba | ?ubila(?i) | ?ura |
??? ?? | ?a?a | ?inda | ||||
??? ??? | ?a?a | ?ali?a | ?ana?a | ?ina | ?ubila?ina | ?ura?a |
?? | ?aygungu | ?ali?angu | ?ana?angu | ?inungu | ?ubila?ingu | ?ura?angu |
???? | ?aygu | ?ali?u | ?ana?u | ?inu | ?ubila?inu | ?ura?u |
?? ???? ‘??? ???’? ???? ???? ??? ????.
? | ??? ?? | ??? ?? | ??? ??? | ?? | ???? |
---|---|---|---|---|---|
??? ??? | ?anaymba | ?anaymbana | ?anaymbangu | ?anaymbanu |
3?? ???? ????, ??, ??, ?? ???? ?? ??.
???
[??]??? ???? ???? ??? ??? ?????, ??? ???? ???? ??? ??? ????. ????? ??·??? ??? ???? ???? ???.
???? ?? ?? ??? -l?? -y?? ?? 2?? ????? ???. ??? ??? 90%? -l ??? ??? ??? 80%? -y ???.[6]
??
[??]?????? ?(非)??? ??? ? ?? ??? ??.
-l ?? | -y ?? | |
---|---|---|
?? | balgal ‘??’ | baniy ‘??’ |
??? | balgan ‘??, ??’ | bani?u ‘??, ??’ |
?? | balga? ‘? ???’ | bani? ‘? ???’ |
?????
[??]?????? ??? ???? ??? ??? ?? ??? ???? ????. ????? ??? ? ??? ??, ? ?? ???? ??.
- -gu: (??)??. gilu ‘?? ???’ / gilugu ‘?? ????’
- -mu: (??)??. gubila ‘? ? ??’ / gubilamu ‘? ? ???’
?? ??
[??]????? ??-??? ????.[7] ? ???? ??? ???? ???? ?????? ??? ??? ????, ???? ??? ????? ??? ??? ????. ?????? ????? ??? ??? ???? ??? ??.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
????? ??? ?? ????. ? ?? ??? ???? ? ???, ?? ?? ?? ?? ????? ?? ?? ??? ????. ????? ?? ??? ? ?????.[8]
- ?? ????? ??? ???? ?? ??.
- ???? ???????, ?? ?? ??? ???? ???? ???? ?? ???? ?? ??.
??? ????? ??? ???? ??? ??? ??? ??.
- ?????? ??? ?? ? ?? ??.
- ??? ???? ??·?? ????? ?? ??. ?? ???? ???? ?? ??. ?? ???? ???? ?? ??.
- ????? ???? ?? ?? ??. ???? ???? ???? ?? ?? ??.
??? ???? ???? ? ???? ???, ?? ??? ?? ???? ?? ???.[9]
bayi wa?al ba?ul ya?a?u bulganu ba?gun ?ugumbi?u bu?an CL1.ABS boomerang.ABS CL1.GEN man-GEN big-GEN CL2.ERG woman-ERG see-NONFUT ‘??? ??? ??? ???? ???.’ bayi ya?a?u ?ugumbi?u bu?an wa?al ba?gun ba?ul bulganu CL1.ABS man-GEN woman-ERG see-NONFUT boomerang.ABS big-GEN CL1.GEN big-GEN ‘??? ??? ??? ???? ???.’
? ??: ??? -?ay ?
[??]???? -?ay ?? ??? ???? ????? ???, ???? ????? ?? ?? ???? ???. (??? ??? ??? ??, ??? ???? ???? ???.) ?? ?? ???? ??? ??? ????? ????.
- -l ?? ??: ??? -?ay? ??
- -y ?? ??: -y? ???? -?ay? ??
-?ay ? ??? ?? -y ?? ??? ??? ????. ???? ?? ??? ?? ????? ?? -?ay??, ??? ????? ?? ????? ??, ???? ????? ?? ?? ????.
- ???? ??
balan | ?ugumbil | ba?gul | ya?angu | balgan |
CL2.ABS | woman.ABS | CL1.ERG | man.ERG | hit-NONFUT |
‘??? ??? ???.’ |
- -?ay ? ?? (?? ???)
bayi | ya?a | ba?gun | ?ugumbi?u | balga?a?u |
CL1.ABS | man.ABS | CL2.ERG | woman.ERG | hit-?ay-NONFUT |
‘??? ??? ???.’ |
- -?ay ? ?? (?? ???)
bayi | ya?a | bagun | ?ugumbilgu | balga?a?u |
CL1.ABS | man.ABS | CL2.DAT | woman.DAT | hit-?ay-NONFUT |
‘??? ??? ???.’ |
?? ???
[??]??? ??? ???? ‘?? ???’(implicated NP)? ??? ? ??. ?? ???? ??? ??? ‘…? ????’? ?? ???.
- balan ?ugumbil ba?gul ya?angu mundan ‘??? ??? ????’
- balan ?ugumbil ba?gul ya?angu mundan bagum mira?gu ‘??? ??? ??? ????’
??? ??? ??? ??? ?? ??, ? ???? ???(‘?’)? ? ????(‘??’)? ??? ?? ??? ??? ??? ????.[10]
??? ???
[??]????, ? ???? ???? ???? ????(#?? ?? ??) ??? ?? ???? ??? ?????? ????? ?????? ‘?? ?????’(implicated VC)? ??? ? ??. ??? ???? ?? ???? ?? ??? ????. ? ?? ?? ??? ???. ??? ???? ??? ??? ??.
- -l ?? ??: -i
- -y ?? ??: -gu
- -iy ?? ??? ?? ????? ?? ??? -y? ????.
A ?? ?? ??? B ??? ??? ??. ??? B? ???? ??? A ??? ???? ??? ??? ???. ?, B?? ‘??’? ?? A ??? ??? ????, A ??? ????? ‘??’? B ??? ??? ???.[11]
- bayi ya?a walma?u ‘??? ????’
- bayi ya?a way??in ‘??? ???? ????’
- bayi ya?a walma?u way??ili ‘??? ???? ????? ????’
?? ??
[??]??????? ????(???? ?? ?? ???? ???)? ??? ???? ??. ???? ???? ???? ??? ?? ??(topic chain)? ??, ???? ????? ? ? ??? ???? ???? ?? ??? ?? ????. ?? ?? ??? ???? ? ???? ???? ??, ? ??? ?? ?? ?? ??? ? ??(????? ?? ???? ??? ???).[12]
???? ???? ???? ???? ???, ? ?? ???? ?? ??? ? ??.[13]
- balan ?ugumbil balgan ‘??? (?????) ?? ??’ (??? ??? ??)
- bayi ya?a balga?a?u ‘??? (????) ???’ (-?ay ?, ???? ??? ??)
?????
[??]??? ? ??? ??.
- balan ?ugumbil ba?gul ya?angu mundan bagum mira?gu ‘??? ??? ??? ????’
- balam mira? ba?gun ?ugumbi?u babin ‘??? ?? ??’
??? -?ay ??? ??? ‘?’? ???? ??? ??? ??.
- balan ?ugumbil bagum mira?gu babil?a?u ‘??? ?? ??’
??? ??? ??? ??? ??? ???(????)? balan ?ugumbil? ???, ?? ???(???)? bagum mira?gu? ???. ?? ??? ??? ???? ??? ?? ?? ? ??.
- balan ?ugumbil ba?gul ya?angu mundan bagum mira?gu babil?a?u ‘??? ??? ?? ??? ????’
?? ?? ??? ‘?????’(favourite construction)?? ???.[14] ?????? ???? ? ?? ??? ??. ? ??? ????? ?? ??? ???? ??, ? ??? ???? ?? ??? ????? ?? ?, ?? ??? ??? -?ay ??? ??? ?????? ?? ? ??. ? ??? ???? ??? ?? ??? ??.
- balan ?ugumbil yanu bagum mira?gu ‘??? ??? ??’
- (?? ??? ??)
- balan ?ugumbil yanu bagum mira?gu babil?a?u ‘??? ?? ?? ??’
??? ??? ????? ??? ?? ??.
??? -?ura ?
[??]??? ? ?? ??? ? ??? ?? ??? ?? ??? ??? ??? ?? ??, ?? ??? ??? ?? ???? ? ??? ?? -?ura? ??. (?? ??? ? ?? ????? ??? -y? -l? ????.) ?? ?? ?? ? ??? ??.
- bala yugu ba?gul ya?a?gu madan ‘??? ???? ???’
- bayi ya?a way??in ‘??? ??? ???’
? ??? ?? ???? ?? ? ??.
- bala yugu ba?gul ya?a?gu madan bayi ya?a way??i?ura ‘??? ???? ??? (???) ??? ???’
??? ?? ??? -?ura? ?? ??? ??? ?? ??? ?? ??? ???? ????. ?? ??? ??? ??? ???? ??? ??. -?ura? ?? ???? ??? ?? ??? ???? ??(?)? ??? ???? ??? ??? ? ? ??.
????? -?ay ?? -?ura ?? ?????? ?? ???, ??? ? ??? ??? ??? ?, ??? ??? ? ???? ?? ?? ?? ?? ? ??? ??? ? ??? ???.[15]
???? ???
[??]??? ??? ??? ?? ????? ?? ? ??.
- -l ?? ???? ??
- ??? -l? ??
- ?? ??? ???? ??? ??, -ríy? ??
- ??? ??? ??
- ?? ??? ? ?? ??? ????? ??, -yiríy? ??
- ? ?? ??, -ríy? ?? (?? ??? ??? ???????, ??? ? ??? ?????? ??)
- -y ?? ???? ??
- ??? -y? ??
- ??? ? ??? ??, -máriy? ??
- ??? ? ?? ??? ??, -(m)báriy? ??
??? ?? | ??? | |
---|---|---|
??, ???? | ??? | |
búybal ‘???’ | búybaríy | búybayiríy |
?únbi?al ‘????’ | ?únbi?aríy | ?únbi?aríy |
múnumádal ‘????’ | múnumádaríy | múnumádayiríy |
gúniy ‘??’ | gúnimáriy | |
gúnigúniy ‘?? ??’ | gúnigúnibáriy |
???? ??? ??? ??? ????? ??.
- bala yugu ba?gul ya?a?gu ‘??? ???? ???’
- bayi ya?a buybayri?u ‘??? ???? ???’
? ???? ??? ?? ?? ??? ??? ???? ??? ? ???? ??.
- balam wu?u ba?gul ya?a?gu ?a?ga?u ‘??? ??? ???’
- bayi ya?a ?a?gaymari?u bagum wu?ugu ‘??? ??? ???’
? ?? ??? ?? ??? A ??? ????? ??? O ??? ???? ????? ?? -?ay ?? ? ??? ????? ????. ??? ?? -?ay ?? ??? ??? ??? ???? ????.
- balabawal yugu ba?gul nudin ‘?? ? ??? ??? ???’
- bayi nudiyiri?u yugu?gu ba?gubawal ‘?? ? ??? ??? ???’
??? ?? ??? ?? ??? O ??? ??? ?? ???? ????. ??? ??? ??? ???? ?? ???? ‘?? ???’??? ??, ?? ???? -?ay ?? ????? ??? ?? ??? ???. -?ay ?? ??? ??? ?????, ?? ???? ???? ?? ??? ????.
- bayi ya?a ?abandu wagaymari?u ‘??? ??? ???’ (??? ??? ?? ???, ??? ??? ??? ?? ??? ? ??)
- bayi ya?a ?abandu waga?a?u ‘??? ??? ???’ (??? ??? ??)
???? ??? ??? ? ? ??? ???? ?? ?? ??? -(n)bariy? ?? ???. ??? ??? ???? ??.
- bayi ya?a ba?gun ?ugumbi?u ba?an ‘??? ??? ???’
- bayi ya?agara balan ?ugumbilgara ba?alba?alnbari?u ‘??? ??? ?? ???’
- balagara ?un?al?un?alnbari?u ‘? ??? ?? ????’
??? ???? ???
[??]?????? ??? ???? ??? ??? ??, ??, ?? ?? ??? ????, ??????? ???? ??? ????. ???? ??? ?????? ??? ?????, ??????? ??? ????. ??? ?????? ???? ???? ??? ????, ?? ??? ??? ?? ??/??? ???? ?????, ??? ???? ?? ????. ??? -?ay ?? ???? ?? ??? ????? ????, ??? ???? ???? ???.
???, ????, ??? ??? ??? ?????? ? ?? ???? ??? ? ??. ??? ???? ???? ??? ???? ???? ???, ?? ??? ??? ???(instrumental form)? ???? ???. ??? ??? ??? ?? ??? ??.
- ??? ???? ??
- ?? ??? ? ?? ??? ????? ??, -mal? ??
- ? ?? ??, -mbal? ??
- ?? ???? (???? ???) ????? ??
- ???? ???? (???? ???) ???? ??
??? ??? ?????? ?? ????. ??? ???? ??? ? ??? ??? ?? ????.[16]
- bala bari ba?gul ya?a?gu ma?gan ‘??? ??? ????’
- bala yugu ba?gul ya?a?gu ba?gu bari?gu nudin ‘??? ??? ??? ???’
- bala bari ba?gul ya?a?gu ma?gan nudilmali bagu yugugu ‘??? ??? ???? (???) ??? ???’
???? ?? ???? ???? ?? -mal/mbal? ???? ?? ???? ?? ? ??. ?? ???(comitative form)? ??, ??? ?? ??? ??.
- ??? ???? ??(???? ??)
- ??? ???? (???? ???) ???? ??
- ??? ??? ????? ??
????? ???? ??? ??? ??? ?? ? ??.[17]
- bayi ya?a ?ana?u ‘??? ? ??’
- bala yugu ba?gul ya?a?gu ?anayman ‘??? ??? ?? ? ??’ (= ???? ?? ? ??, ??? ??? ? ??, ?? ??? ? ??, ????? ?? ? ?? ?)
???
[??]???? ??? ???? ?? ???? ? ??? ?? ??? ???? ??. (?? ?? -l?? -y? ????.) ? ??? ???? ??? ?? ??? ?? ?? ???.
- ???: -?u
- ??/???: -?uru
- ??: -?ugu
- ??: -?ura
? ??? ??? ?? -?u-? ? ???? ?? ??? ??? ? ???, ???? ??? ???? ??? ? ?? ??? ????, ??/???? ??? ??? ?? ??? ???? ??? ??? -ru? -ra? ???. ???? ???? ??? ??? ???? ??? ?? ? ??.
- ?a?a balan ?ugumbil bu?an ‘?? ??? ??’
- balan ?ugumbil ?ina?u ‘??? ?? ??’
- ?a?a balan ?ugumbil ?ina?u bu?an ‘?? ?? ?? ??? ??’
???? ????? ???? ? ?? ??? ??? ?????. ??? ???? ??? ?????? -?ay ?? ??? ? ??? ??? ?? ??? ????. ??? ??? ??? ???? ????.
- bayi ya?a banaga?u ‘??? ????’
- bayi yu?i ba?gul ya?a?gu bagan ‘??? ???? ???’
- bayi ya?a bagal?a?u bagul yu?igu (-?ay ?, ? ??? ?? ?)
- bayi ya?a bagal?a?u bagul yu?igu banaga?u ‘???? ?? ??? ????’
?????? ???? ??? ?? ?? ?? ?? ????.
??
[??]- ↑ Hammarstr?m, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, ??. (2023). 〈Dyirbal〉. 《Glottolog 4.8》. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Dixon (1972), 23?.
- ↑ ?, ?a?a ‘??’ ?? bimu ‘???? ?? ??’? ?? ??? ???? ?? ??? ???? ??? ?? I ?? ?? II ??? ?? ? ??.
- ↑ Lakoff, George (1990). 《Women, Fire, and Dangerous Things》. University of Chicago Press. 5?.
- ↑ Dixon (1972), 46?.
- ↑ Dixon (1972), 54?.
- ↑ Dixon (1972), 59?.
- ↑ Dixon (1972), 291?.
- ↑ Dixon (1972), 107?.
- ↑ Dixon (1972), 65?.
- ↑ Dixon (1972), 68?.
- ↑ Dixon (1972), 71?.
- ↑ Dixon (1972), 70?.
- ↑ Dixon (1972), 74?.
- ↑ Dixon (1972), 79-81?.
- ↑ Dixon (1972), 95–96?.
- ↑ Dixon (1972), 96?.
?? ??
[??]- Dixon, Robert M. W. (1972). 《The Dyirbal Language of North Queensland》. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-08510-6.